LS Buurtaanpak Enschede: leren van “treintjes” en strak ritme
Een delegatie van Stedin en Taskforce Elektra (TFE) bezocht in Enschede de LS Buurtaanpak bij Park Stokhorst.
Een delegatie van Stedin en Taskforce Elektra (TFE) bezocht in Enschede de LS Buurtaanpak bij Park Stokhorst. De groep bestond uit Gilles de Kok (Manager Onderzoek en Technische Innovatie Stedin), Maartje van Vilsteren (Stedin en TFE), Lotte Gerbens (Stedin en TFE) en Eveline Blikslager (TFE, themahouder LS Buurtaanpak). Zij gingen langs bij aannemer Siers, waar ze werden ontvangen door Marco Klein Paste, Hette de Boer en Stijn Kuipers. Doel: elkaar inspireren, van elkaar leren en samen kijken waar kansen en knelpunten zitten in de uitvoering.
Wat direct opviel, is het strakke werkritme dat Siers hanteert voor Park Stokhorst om daar in opdracht van Enexis het elektranet te verzwaren. Het team werkt in tweewekelijks programma: een vaste volgorde van werkzaamheden die parallel door de wijk beweegt, waarbij gemiddeld zo’n 50 woonhuizen per week ‘2050 ready’ worden gemaakt. Er is een heldere ritmiek met standaardmomenten, zoals de vaste dag voor inbedrijfname (woensdag). Dat zorgt voor voorspelbaarheid, hogere veiligheid en minder omsteltijd tussen stappen.
Tijdens het bezoek daagde Gilles de Kok de aanpak uit: hoe kun je deze ‘treintjes’ verder verkorten? Welke proces- of technologische innovaties maken stappen korter of minder afhankelijk van elkaar? Waar loop je tegenaan in de samenwerking met de netbeheerder? Juist die scherpte helpt om samen sneller te worden.
Spanningsloos
Een tweede succesfactor is dat in Park Stokhorst spanningsloos wordt gewerkt. Marco: “We werken spanningsloos in de buurtaanpak en anders niet. Daarmee minimaliseer je het veiligheidsrisico in de sleuf, ontstaat rust voor vaklieden en kun je schaarse WV- en schakelcapaciteit doelgerichter inzetten. In Enschede is dit gekoppeld aan strakke fotocontroles vóór inbedrijfname: pas als alles aantoonbaar op orde is, gaat de spanning erop. Het resultaat: een voorspelbaarder proces, een maximale first time right, met minder incidentkansen en minder ad-hoc schakelmomenten.” Het team van Siers heeft vastgesteld dat spanningsloos zeker niet langzamer is dan traditioneel werken. Hette de Boer is werkverantwoordelijke bij Siers. Zij stelt: De productie die wij hier per dag realiseren is in de traditionele methode niet mogelijk.”
Daarnaast is er de ‘fietsende opzichter’ (kwaliteitscontroleur): iemand die continu door de wijk rijdt, sleuven en werkplekken bekijkt en ter plekke korte feedback geeft. Die dagelijkse, laagdrempelige kwaliteitscontrole verkort de terugkoppellijn, voorkomt herstelwerk en sluit naadloos aan op de fotocontroles van bijvoorbeeld de moffen vóór inbedrijfname. Belangrijk: het is géén werkverantwoordelijke (WV); de focus ligt op voortgang en kwaliteit in de uitvoeringsstroom, terwijl WV-capaciteit gericht blijft op veilig schakelen en inbedrijfstellen.
Rolverdeling en ruimte geven
Belangrijk leermoment was de verdeling van rollen tussen netbeheerder en aannemer in dit voorbeeld van een LS buurtaanpak. Enexis gaf een duidelijk afgebakende opdracht met prioritering en bood ruimte aan de aannemer om engineering, werkvoorbereiding en de vergunningsafstemming zelf op te pakken. Die autonomie, gecombineerd met goed leiderschap, bleek een versneller in de praktijk.
Eveline voegt hieraan toe: “Ik zie dat vertrouwen het verschil maakt. Door te weten wat er bij elkaar speelt en welk doel iemand nastreeft, kun je keuzes duiden die op het eerste gezicht niet logisch lijken. Dat vraagt om open communicatie én consequent vasthouden aan afspraken.”
Tegelijkertijd kwamen ook knelpunten op tafel. Zo vraagt de kwaliteit en uniformiteit van opleidingen aandacht. Instroom vanuit onderaannemers vereist vaak aanvullende opleiding door de hoofdaannemer, in dit geval dus Siers. Dat signaal sluit aan bij het TFE-thema rond ketensamenwerking en werkverantwoordelijkheid: uniformere afspraken en een gezamenlijke opleidingsaanpak helpen capaciteit versnellen en kwaliteit borgen.
De inzichten uit Enschede passen naadloos bij de visie van de TFE op de LS Buurtaanpak: wijkgericht en zoveel mogelijk gestandaardiseerd werken om efficiëntie te vergroten en overlast te beperken. TFE faciliteert kennisdeling, schaalt succesvolle werkwijzen op en legt lessen uit de praktijk vast via de TFE Versnellingsbak.
Maartje van Vilsteren noemt het bezoek inspirerend en ziet vooral dat consequente keuzes aan de voorkant cruciaal zijn om deze aanpak ook bij Stedin te laten landen: “Heldere prioritering en afspraken, wat doen we wél, wat níet, en in welke volgorde, helpen om de LS buurtaanpak strak te houden en echt snelheid te maken. Ook de buurt en gemeente zijn erg blij met consequente aanpak. Het maakt je betrouwbaar. Als netbeheerder moeten we durven kiezen en die keuzes vasthouden, zodat uitvoeringsteams niet steeds hoeven te schakelen en de doorlooptijd voorspelbaar blijft.”